Jerzy Orbán, rzecznik polskiego rządu komunistycznego, zmarł w 89

WARSZAWA, Polska – Zmarł Jerzy Orban, rzecznik rządu PRL w latach 80., który kierował propagandą rządową i cenzurą systemu w ostatnich latach przed jego upadkiem. Miał 89 lat.

Jego śmierć ogłosił w poniedziałek satyryczny tygodnik „NIE”, założony i prowadzony przez Orbána po 1989 roku.

Orbán został wyszydzony na początku lat 80., kiedy był rzecznikiem rządu generała Wojciecha Jaruzelskiego. Pełnił to stanowisko od 1981 r., roku ostrej represji komunistycznej, do 1989 r., kiedy reżimy komunistyczne w Europie Środkowej i Wschodniej zaczęły się załamywać.

Orban zorganizował cotygodniowe rządowe konferencje prasowe nadawane w polskiej telewizji, w których uczestniczyli polscy i zagraniczni dziennikarze, co czyniło go jedną z najbardziej znanych i pogardzanych twarzy reżimu.

Dla wielu Polaków wydawał się uosobieniem brutalności rządu po śmierci dziesiątek osób w kampanii stanu wojennego w 1981 roku, a także jego pesymizmu i pogardy dla ruchu Solidarność, kierowanego przez Lecha Wałęsę i milionów tęskniących za wolnością.

W 1986 roku, w czasach braków w komunistycznej gospodarce, Orban ogłosił, że Polska zbiera koce i śpiwory dla bezdomnych w Nowym Jorku.

Oferta Polski dla Nowego Jorku była następstwem propozycji rządu USA, aby wysłać do Polski mleko w proszku w celu zastąpienia świeżego mleka skażonego promieniowaniem z katastrofy elektrowni jądrowej w Czarnobylu na Ukrainie, która była wówczas częścią Związku Radzieckiego. Senat USA zlecił agencjom pozarządowym w Polsce dystrybucję mleka w proszku, aby zapewnić jego dotarcie do ludności.

Urażony tym wymogiem polski rząd odpowiedział oferując śpiwory i koce dla bezdomnych w Nowym Jorku pod warunkiem, że towary będą dystrybuowane przez prywatne grupy. Ówczesny burmistrz Nowego Jorku Edward I. Koch odrzucił ofertę, nazywając go idiotą.

Jerzy Urban urodził się w środkowej Polsce w Łodzi 3 sierpnia 1933 r., kiedy to Adolf Hitler przejął władzę w Niemczech, w żydowskiej rodzinie tak zintegrowanej, że o swoich żydowskich korzeniach dowiedział się dopiero po wojnie światowej. Zaczęło się. Urban przeżył Holokaust ukrywając się na wsi.

Debiutował jako dziennikarz w latach 50. i był tak prowokacyjny, że często musiał pisać pod pseudonimem.

W wywiadzie dla polskiej edycji Newsweeka z 2020 r. opisał swoje wczesne zaangażowanie w socjalizm.

„Byłem zagorzałym stalinistą”, powiedział, „co oczywiście nie oznacza, że ​​aprobuję zbrodnie”.

W pierwszych na wpół wolnych wyborach w 1989 r. reputacja Orbána była taka, że ​​nie udało mu się zdobyć miejsca w parlamencie – nawet gdy niektórzy byli komunistyczni funkcjonariusze weszli do polityki po 1989 r.

Zamiast tego przyjął dla siebie nową rolę jako wydawca antyklerykalnego „NIE” i stał się odnoszącym sukcesy i bogatym biznesmenem. Kontynuował także jako prowokator, stając przed procesami sądowymi za publikowanie obrazów pornograficznych i obrażanie uczuć religijnych w kraju z większością rzymskokatolicką.

W 2005 roku Orbán został skazany za znieważenie urodzonego w Polsce papieża Jana Pawła II – który od tego czasu został ogłoszony świętym przez Watykan – za artykuł z 2002 roku, w którym wyśmiewał papieża za to, że pomimo złego stanu zdrowia nadal występuje publicznie.

Urban pozostawił córkę, dwoje wnucząt i trzecią żonę Małgorzatę Daniszewską, jak podają polskie media.