Rekordowo niska stopa inwestycji w Polsce zagraża długoterminowemu wzrostowi gospodarczemu

Według ekonomistów stopa inwestycji w Polsce będzie w tym roku nadal spadać, po spadku do 16,8% PKB w 2022 roku.

Kombinacja rosnących cen surowców, zakłóceń w globalnych łańcuchach dostaw, serii podwyżek stóp procentowych i niepewności wynikającej z rosyjskiej inwazji na Ukrainę została wymieniona jako czynniki przyczyniające się do trwającego pogorszenia koniunktury.

Zamrożenie przez Komisję Europejską 37 miliardów dolarów funduszy na odbudowę Covid-19 w związku z naruszeniami praworządności w Polsce zwiększyło presję na projekty inwestycyjne w tym kraju.

Najniższa stopa inwestycji od dwóch dekad

Choć polska gospodarka była w ostatnich latach jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek w Unii Europejskiej, to dynamika inwestycji w niej nie nadążała.

Według pobieżnych szacunków GUS produkt krajowy brutto wzrósł w 2022 roku o 4,9% wobec 6,8% w 2021 roku. Silniejszy niż oczekiwano wzrost Pomimo wysokich wskaźników inflacji, kryzysu energetycznego i wyraźnego spowolnienia konsumpcji.

Jednak choć inwestycje wzrosły w ubiegłym roku o 4,6 proc., to w relacji do PKB spadły do ​​16,8 proc., najniższego poziomu od dwóch dekad.

W lutym 2016 r., krótko po dojściu do władzy, populistyczne Prawo i Sprawiedliwość (PiS) zobowiązało się do zwiększenia stopy inwestycji wschodzących w stosunku do PKB do co najmniej 25%.

Obietnica nigdy się nie spełniła, a poziom, który w 2016 r. wyniósł 18%, zamiast tego rozpoczął spiralę spadkową.

Zarówno poziom inwestycji prywatnych, jak i publicznych stale spadał. Co więcej, wiele dużych inwestycji publicznych, takich jak elektrownia Ostrołęka C i Centralny Port Komunikacyjny, zostało odwołanych lub naznaczonych kontrowersjami dotyczącymi opóźnień, co kosztowało podatników ogromne koszty.

Zamrożone środki unijne

Ministerstwo Finansów w swoim oświadczeniu budżetowym na 2023 rok ostrzegło, że poziom inwestycji prywatnych prawdopodobnie utrzyma się w tym roku na niskim poziomie ze względu na rosnące koszty finansowania wynikające z podwyżek stóp procentowych, niepewności związanej z wojną na Ukrainie, wyższych cen surowców i związanych z tym problemów . globalne łańcuchy dostaw.

Ministerstwo Finansów wskazało, że środki z unijnego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, który ma pomóc europejskim gospodarkom w złagodzeniu skutków finansowych pandemii Covid-19, pomogą zwiększyć poziom inwestycji w kraju.

Komisja Europejska zablokowała jednak uwolnienie ponad 37 miliardów dolarów przeznaczonych na odbudowę Covid-19 funduszy przeznaczonych dla Polski.

W jeszcze większym hicie, Country jeszcze nie otrzymane 81,1 mld USD w ramach funduszy spójności z budżetu UE na lata 2021-2027, które mogłyby sfinansować szeroki zakres projekty inwestycyjnew tym przesył energii elektrycznej i główne prace infrastrukturalne.

Fundusze pozostaną zamrożone, dopóki Polska nie osiągnie wyznaczonych przez Komisję Europejską kamieni milowych w zakresie praworządności.

32,9 miliarda dolarów zamrożonych funduszy spójności zostało przeznaczonych dla władz lokalnych, które napędzały wzrost inwestycji w ostatnich kilku kwartałach, co jest mało prawdopodobne, aby scenariusz mógł się utrzymać w dłuższej perspektywie, według raport Przez Santander Bank Polska.

W lutym ponad 300 samorządów wezwało rząd do podjęcia działań w celu odblokowania środków. Powiedzieli, że opóźnienie wstrzymuje niezbędne inwestycje sektora publicznego i szkodzi lokalnym gospodarkom.

Ograniczony przepływ środków unijnych dotknie również sektor prywatny. Tylko 0,5% przedsiębiorców Planuj kolejne inwestycje niż w ostatnich miesiącach 2022 r., a aż 96% nie przewiduje utrzymania obecnego poziomu inwestycji.

Ekonomiści w ING Banku Powiedział Szanse na wyjście z impasu przed wyborami parlamentarnymi w Polsce, które mają się odbyć tej jesieni, są niewielkie. W rezultacie brak nowych pieniędzy unijnych w 2023 r. wydaje się scenariuszem bazowym dla uczestników rynku finansowego.

Chodź za mną Świergot.